Bywa niezbędne do korzystania z nieruchomości, które nie mają bezpośredniego dostępu do drogi publicznej. co to jest służebność drogi koniecznej? kiedy jest potrzebne ustanowienie takiej służebności? co daje służebność drogi koniecznej? jak uzyskać służebność drogi koniecznej? jakie jest wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej? kiedy wygasa służebność? jakie koszty ustanowienia służebności drogi koniecznej? Najprościej rzecz ujmując jest to prawo pozwalające na korzystanie w określonym zakresie przez właściciela jednej nieruchomości (nieruchomość władnąca) z nieruchomości sąsiedniej (nieruchomość obciążona) celem zapewnienia dostępu do nieruchomości władnącej z drogi publicznej. Służebność taka powinna być ustanowiona stosownie do potrzeb właściciela nieruchomości władnącej i z jak najmniejszym uszczerbkiem dla nieruchomości obciążonej. Co ważne służebność gruntowa (a taką jest służebność drogi koniecznej) nie jest związana personalnie z właścicielem nieruchomości lecz dotyczy samych nieruchomości. Oznacza to, że sprzedaż nieruchomości obciążonej służebnością (lub tej na której rzecz służebność ustanowiono) powoduje konieczność jej respektowania przez kolejnych właścicieli. Przykład: Pan Adam jest właścicielem domu, który nie sąsiaduje w żaden sposób z drogą publiczną (jego działkę otaczają inne działki zabudowane oraz jedna nie zagospodarowana). Aby dojechać do swojego domu i korzystać ze swojego garażu musi przejeżdżać przez inne działki należące do osób prywatnych. Taka sytuacja kwalifikuje się do ustanowienia służebności drogi koniecznej w sposób umożliwiający Panu Adamowi dostęp do jego nieruchomości na działce (lub działkach) znajdującej się (lub znajdujących się) pomiędzy jego nieruchomością a drogą publiczną. Jeśli Pan Adam uzyska taką służebność a potem sprzeda swój dom, nabywca również będzie miał prawo do przejeżdżania przez nieruchomość obciążoną. Kiedy jest potrzebne ustanowienie takiej służebności. Jeśli Twoja działka nie posiada bezpośredniego dostępu do drogi publicznej warto o to zadbać choć często nie ma takiego bezpośredniego obowiązku. W praktyce spotyka się sytuacje, gdy z sąsiednich działek korzysta się przez wiele lat na zasadach ustnego porozumienia lub tradycyjnie, bo tak zawsze było. I dopóki sąsiad nie stwierdzi „hola hola – czemu przejeżdżasz przez moją działkę? przecież nie masz do tego prawa!” i nie postawi na działce wykorzystywanej jako dojazd płotu lub szlabanu sytuacja taka może trwać bardzo długo. Bezwzględny obowiązek ustanowienia służebności drogi koniecznej prawo przewiduje dla podziału istniejących działek lub sprzedaży działki, która wchodzi w skład większej nieruchomości co rodzi konieczność założenia dla niej nowej księgi wieczystej. W takim przypadku bez stosownego prawa dostępu do drogi publicznej taki podział będzie niemożliwy a umowa sprzedaży nieważna. Co daje służebność drogi koniecznej. Jest to prawo do korzystania z sąsiedniej nieruchomości a jednocześnie obowiązek znoszenia takiego korzystania przez właścicieli nieruchomości obciążonej. W przypadku, gdyby sąsiad uniemożliwiał Tobie przejazdy przez nieruchomość obciążoną służebnością jest to działanie bezprawne a Tobie przysługuje prawo uzyskania ochrony przed sądem. Jak uzyskać służebność drogi koniecznej. Sposobów są cztery ale Ciebie mogą dotyczyć jedynie trzy pierwsze. umowa, która pod rygorem nieważności musi być sporządzone przed notariuszem, orzeczenie sądu – jeśli nie ma zgody co ustanowienia służebności drogi koniecznej możliwe jest uzyskanie takiej służebności na mocy postanowienia sądowego, zasiedzenie służebności – działa na takich samych zasadach jak zasiedzenie nieruchomości ale pod warunkiem, że korzysta się z trwałej i widocznej drogi, i to ostatnie zastrzeżone dla organów władzy publicznej – w formie decyzji administracyjnej w przypadku postępowania o zasiedzenie. Jakie jest wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej. Wynagrodzenie powinno uwzględniać stopień utraty wartości rynkowej nieruchomości obciążonej, zwiększenie wartości władnącej, koszty związane z budową i utrzymaniem drogi oraz ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości obciążonej w związku z istniejącym przejazdem. W przypadku umowy wszystko zależy od ustaleń stron, w przypadku ustanowienia sądowego najczęściej to biegły sądowy wylicza stosowne wynagrodzenie w formie operatu szacunkowego. Naturalnie rozrzut potencjalnych kwot jest bardzo duży – inaczej będzie wyceniana służebność drogi koniecznej na warszawskim Mokotowie a inaczej nieruchomości rolnej w niewielkiej wsi. Kiedy wygasa służebność drogi koniecznej. Służebność drogi koniecznej ma charakter bezterminowy jednakże wygasa w przypadku jej niewykonywania przez okres 10 lat. Jakie koszty ustanowienia służebności drogi koniecznej. Poza wynagrodzeniem za ustanowienie służebności drogi koniecznej oraz ewentualnymi kosztami utrzymania takiej drogi płatnymi cyklicznie musisz się liczyć z dodatkowymi kosztami uzależnionymi od sposobu powstania takiej służebności. W przypadku umownej służebności wchodzą w grę koszty notarialne ustalane w oparciu o taksę notarialną i uzależnione od wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności. W przypadku sądowej należy się liczyć z opłatą sądową w kwocie 200 zł oraz kosztami opinii biegłego sądowego, które mogą wynieść pomiędzy zł a zł. W przypadku zasiedzenia nabycie następuje nieodpłatnie. Zawsze warto wpisać służebność do księgi wieczystej – opłata od wniosku wynosi 200 zł. Checklista Prawo nie zawsze wymaga ustanowienia służebności drogi koniecznej ale warto mieć taką służebność ustanowioną celem zwiększenia ochrony prawnej w przypadku pojawienia się problemów z dojazdem do nieruchomości. Rozrzut wartości służebności może być bardzo duży w zależności od położenia nieruchomości. służebność drogi koniecznej możesz „kupić”, ustanowić przed sądem albo zasiedzieć. Zobacz też: Prawo własności również ma swoje granice i są sytuacje, gdy niedopuszczalne zachowania sąsiadów muszą zostać… Nabycie nieruchomości nastąpić może w oparciu o różne zdarzenia prawne i nie zawsze potrzebna jest… Jak używasz czegoś wystarczająco długo możesz w pewnych sytuacjach stać się tego właścicielem. Dotyczy to… Poznaj mnie lepiej Poznaj mnie lepiej Jako Adwokat w ramach swojej kancelarii świadczę pomoc prawną zarówno wobec osób prywatnych jak i podmiotów gospodarczych małych (np. AleBrowar Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), średnich (np. Oltrans Olgierd Hewelt) i dużych (Orange Polska Spółka Akcyjna). Nawigacja wpisu
Operatorzy nigdy nie wspominają o rencie służebnej, a jedynie chcą płacić jednorazowe wynagrodzenie za służebność – żaden przepis nie ogranicza możliwości żądania wynagrodzenia periodycznego, np. rocznego czynszu służebnego płaconego dopóty, dopóki trwa przesył i posadowienie infrastruktury na pana gruncie.
Nie zawsze jest możliwość, aby dogadać się z sąsiadem, by móc korzystać z jego działki w celu dojazdu do własnej posesji. Jedynym rozwiązaniem jest sądowe ustanowienie drogi koniecznej. W jaki sposób można ustanowić drogę konieczną? Czym jest droga konieczna? Art. 145 Kodeksu cywilnego określa, że jeśli do nieruchomości lub budynków gospodarczych do niej przynależących nie ma dojazdu z drogi publicznej, to właściciel takiej nieruchomości może żądać od właściciela sąsiednich gruntów ustanowienia służebności drogi, czyli drogi koniecznej za odpowiednim wynagrodzeniem. Przeprowadzenie takiej drogi uwzględnia potrzeby nieruchomości bez dojazdu przy jak najmniejszym obciążeniu sąsiednich gruntów. Droga konieczna ogranicza prawo do dysponowania nieruchomością, ponieważ stanowi obciążenie prawa własności dla właściciela sąsiednich gruntów. Jak ustalić drogę konieczną? Drogę konieczną można ustalić polubownie za pomocą aktu notarialnego lub na mocy postanowienia sądowego. Jeśli nie ma sporu między stronami, to najlepiej jest taką umowę przeprowadzić za pomocą aktu notarialnego. Jest ona zawierana między właścicielem nieruchomości a nabywcą drogi koniecznej. Drugą możliwością ustanowienia drogi koniecznej jest postępowanie sądowe. Dochodzi do niego wtedy, gdy brak jest możliwości porozumienia się z sąsiadem. Prawo do drogi koniecznej można nabyć w wyniku zasiedzenia, czyli spełnienia do tego określonych przesłanek: upływu określonego czasu,nieprzerwanego posiadania służebności,trwałego i widocznego urządzenia (celowa aktywność człowieka np. ścieżka lub droga dojazdowa). Wniosek o drogę konieczną – co powinien zawierać? Wniosek o ustalenie drogi koniecznej należy złożyć w kilku sytuacjach: gdy w ogóle nie ma dostępu do drogi publicznej;gdy nie ma żadnego uregulowanego prawnie dostępu do drogi publicznej. Nawet jeśli dojazd do drogi publicznej jest na zasadzie sąsiedzkich stosunków grzecznościowych;jeśli nieruchomość przylega do drogi publicznej, lecz dostęp do niej jest nieodpowiedni. Wniosek do sądu o drogę konieczną może złożyć właściciel, współwłaściciel lub wieczysty użytkownik nieruchomości. W takim postępowaniu uczestniczą właściciel i wszyscy współwłaściciele (o ile są) nieruchomości, przez którą ma przechodzić droga dojazdowa do posesji bez dojazdu. Bardzo często w toku postępowania wzywany jest biegły geodeta i inni właściciele nieruchomości, przez które może przebiegać droga dojazdowa. We wniosku należy również wskazać wysokość wynagrodzenia, które będzie ustanowiona za korzystanie z drogi koniecznej. Proponowane wynagrodzenie może być miesięczne lub roczne. Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla danej nieruchomości. Składając go, należy uiścić opłatę sądową w wysokości 200 zł. Gdy służebność drogi nie jest już potrzebna, to właściciel obciążonej nieruchomości może żądać jej zniesienia. Służebność może również wygasnąć, jeśli nie będzie stosowana przez 10 lat – Kodeks cywilny art. 293 § 1. Jaki jest odpowiedni dostęp do drogi publicznej? Ustawodawca nie sprecyzował, jaki jest właściwy dostęp do drogi publicznej. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego za odpowiedni dostęp uznaje się taki, który zapewnia właścicielowi swobodny dostęp do nieruchomości. Tym samym ustalenie, jaki dostęp do drogi jest niezbędny, rozpatrywane jest indywidualnie. Dostęp musi umożliwiać właścicielowi korzystanie z całej nieruchomości oraz budynków wchodzących w jej skład. Jeśli właściciel posesji nie może korzystać okresowo z drogi np. w czasie zimy, to nie przysługuje mu prawo do drogi koniecznej. Właściciel może sobie taką drogę uczynić zdatną do użytku. Nie można ustanowić prawa do drogi koniecznej, aby skrócić trasę do drogi publicznej. Wg wyroku Sądu Najwyższego służebność może być ustalona, jeśli przemawia za tym interes społeczno-gospodarczy, a właściciel takiego gruntu „nie może we własnym zakresie usunąć zaistniałych trudności”. Jakie jest wynagrodzenie za służebność drogi koniecznej? Za ustanowienie służebności drogi koniecznej właścicielowi obciążonej nieruchomości należy się zadośćuczynienie. Jego wysokość jest ustalana na podstawie opinii biegłego geodety. Zadośćuczynienie zasądzone jest jako jednorazowe świadczenie. W orzecznictwie stosuje się również okresowe wypłaty zadośćuczynienia. Zdj. główne: Valentin Salja/
Właściciel obciążonej nieruchomości ma prawo do rekompensaty za ograniczenie jego prawa własności. Wysokość i sposób wypłaty wynagrodzenia mogą zostać określone dowolnie przez strony umowy. Służebność może również zostać ustanowiona nieodpłatnie na mocy porozumienia stron. W przypadku braku zgody, kwestie te rozstrzyga
Większość z Was wie, że jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia potrzebnej służebności drogowej , tzw. drogi koniecznej. Większość z Was również wie, że przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Niestety, ale już większość nie wie, że ustanowienie służebności wiąże się z ustaleniem odpowiedniego wynagrodzenia na rzecz właściciela gruntu po której droga poprowadzona będzie. W związku z powyższym w sposób naturalny rodzi się pytanie: Jak ustalić wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej? Po pierwsze, pamiętać należy, że wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej jest ustaleniem, które Sąd podejmuje z urzędu, bez względu na to czy któraś ze stron o to wnioskowała. Oznacza to, że na sądzie spoczywa obowiązek rozważenia sprawy wynagrodzenia za drogę konieczną niezależnie od żądania uprawnionego właściciela, wysuniętego w toku postępowania, chyba że zrzekł się on wynagrodzenia. Wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej należy się właścicielowi nieruchomości obciążonej bez względu na poniesienie szkody na skutek ustanowienia służebności i obejmuje wszystkie koszty i nakłady na urządzenie i utrzymanie drogi w zakresie, w jakim uprawniony ze służebności nie ponosi ich bezpośrednio. Wynagrodzenie, o jakim mowa, może także obejmować wyrównanie uszczerbku majątkowego, jaki właściciel nieruchomości obciążonej poniósł na skutek ustanowienia służebności drogowej, jednakże w takim przypadku właściciel nieruchomości obciążonej powinien wykazać, że go poniósł. Takie jest jednolite stanowisko sądów, które ma odzwierciedlenie w licznych orzeczenia Sądu Najwyższego. Wynagrodzenie za drogę konieczną w orzecznictwie Sądowym Dla przykładu. W postanowieniu z 8 maja 2000 r. (V CKN 43/00) Sąd Najwyższy stwierdził, że „Właścicielowi nieruchomości obciążonej przysługuje wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej, chociażby nie poniósł z tego tytułu żadnej szkody.” Podobnie w postanowieniu z 7 lutego 2002 r. (I CKN 573/00), gdzie Sąd Najwyższy zauważył, że „Ustanowienie drogi koniecznej następuje w interesie właścicieli nieruchomości pozbawionych dostępu do drogi publicznej, dlatego powinni oni uiścić właścicielom nieruchomości obciążonych taką służebnością odpowiednie wynagrodzenie. Także ewentualne dodatkowe koszty niezbędne dla urządzenia drogi koniecznej powinni ponieść zainteresowani jej ustanowieniem.” Wynagrodzenie może zostać ustanowione zarówno jako świadczenie jednorazowe, jak i świadczenie powtarzające się. Wciąż sporną sprawą pozostaje kwestia możliwości zmiany wysokości wynagrodzenia już po jego ustaleniu przez Sąd. Orzecznictwo nie jest jednak w tym zakresie jednolite. W uchwale z 8 października 1988 r. (sygn. akt III CZP 76/88) Sąd Najwyższy stwierdził, że „Wynagrodzenie ustalone w formie świadczeń okresowych za ustanowioną służebność drogi koniecznej może być zmienione w razie zmiany stosunków.” Natomiast w uchwale z 15 września 1986 r. (sygn. akt III CZP 76/88) stwierdzono, „Wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej nie podlega zmianie także wówczas, gdy obowiązek jego zapłaty określony został w formie świadczeń okresowych.” Pomimo braku jednolitego stanowiska pewne jest, że możliwość ewentualnej zmiany dotyczyć będzie jedynie wynagrodzenia płatnego w formie świadczenia powtarzającego się. Reasumując, przewidziane w art. 145 § 1 wynagrodzenie powinno być ustalane indywidualnie i powinno być dostosowane do okoliczności istotnych w danej sprawie. Przy czym istotne w zakresie formy wynagrodzenia, może okazać się przewidywanie, czy stan prawny ukształtowany ustanowieniem służebności ma trwały, czy też przejściowy charakter. Trzeba też mieć na względzie, że przy prognozowaniu odległej perspektywy czasowej funkcjonowania służebności drogowej suma wynagrodzenia za ustanowienie drogowej nie powinna przekraczać wartości nieruchomości obciążonej.
Dobry adwokat pomoże ustalić wysokość wynagrodzenia za służebność drogi Wynagrodzenie za służebność drogi ustalana jest przez Sąd. Z pomocą adwokata często uzyskamy wyższą kwotę, która może być dodatkowym zastrzykiem dla domowego budżetu.
Wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności gruntowej może wynikać z: czynności prawnej, w wyniku której dochodzi do ustanowienia służebności gruntowej, orzeczenia sądowego, decyzji administracyjnej. Niezależnie od charakteru zdarzenia prawnego, w wyniku którego ustanawiana jest służebność gruntowa roszczenie o zapłatę wynagrodzenia z tytułu jej ustanowienia nie należy do treści służebności gruntowej. Ustalenie wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej i korzystanie z nieruchomości służebnej nie jest przedmiotowo istotnym elementem czynności prawnej, w wyniku której dochodzi do ustanowienia służebności gruntowej. W treści czynności prawnej można jednak zastrzec wynagrodzenie należne właścicielowi nieruchomości obciążonej z tytułu ustanowienia służebności gruntowej. Może ono polegać na jednorazowej zapłacie kwoty zarówno z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, jak i z tytułu wykonywania służebności gruntowej przez właściciela nieruchomości władnącej. W takim wypadku właściciel nieruchomości władnącej zobowiązany jest do jednorazowej zapłaty z góry określonej zryczałtowanej kwoty na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Należne wynagrodzenia na podstawie czynności prawnej właścicielowi nieruchomości obciążonej może być ustalone także w taki sposób, że właściciel nieruchomości władnącej będzie zobowiązany do zapłaty określonej kwoty z tytułu ustanowienia służebności gruntowej oraz do zapłaty określonej kwoty w ustalonych przez strony odstępach czasu z tytułu wykonywania służebności gruntowej. W takim wypadku globalna kwota jaką zapłaci właściciel nieruchomości władnącej właścicielowi nieruchomości obciążonej zależy od długości czasu, w którym będzie istnieć służebność gruntowa. Można także zastrzec obowiązek zapłaty na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej albo tylko z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, albo jedynie z tytułu jej wykonywania przez właściciela nieruchomości władnącej. W sytuacji, gdy ustanowienie służebności za wynagrodzeniem następuje w wyniku zawarcia umowy wzajemnej lub w wykonywaniu wynikającego z niej zobowiązania świadczenie nabywcy służebności powinno być odpowiednikiem świadczenia spełnianego przez właściciela nieruchomości obciążanej. To oznacza, że wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności powinno być ekwiwalentne wobec wartości ustanawianego prawa, wielkości korzyści uzyskanej przez jej nabywce lub korzyści, których właściciel nieruchomości obciążanej zostanie pozbawiony wskutek ustanowienia służebności. Na każdy z głównych czynników, które powinny determinować wysokość wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności wpływ wywiera: charakter nieruchomości, czyli jej położenie, rodzaj, rozmiar, kształt, społeczno-gospodarcze przeznaczenie określane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku ich braku – właściwości terenu oraz sposób korzystania z nieruchomości sąsiednich, utrata pożytków, zakres ograniczenia w prawie rozporządzania, swobodnego decydowania o przeznaczeniu nieruchomości, zagospodarowania jej, zakres i sposób ingerencji w nieruchomość obciążoną oraz pozbawienia władztwa nad nią, w przypadku, gdy służebność polega na korzystaniu z jakichkolwiek urządzeń – umiejscowienie tych urządzeń, trwałość i nieodwracalność obciążenia w dłuższej perspektywie oraz uciążliwość ustanowionego prawa. Na ogół górną granicą wysokości wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności jest wartość całej nieruchomości obciążonej. W szczególności w przypadku nieruchomości o względnie niewielkiej powierzchni przy ustalaniu górnej granicy wynagrodzenia z tytułu obciążenia jej służebnością nie powinno się poprzestawać na wartości tej części, która jest lub będzie wykorzystywana przez uprawnionego.
Należy pamiętać, że służebność drogi koniecznej polega na tym, że na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej (a nie tylko tego, który o taka drogę wnioskuje) ustanawia się prawo przechodu, przejazdu lub przegonu bydła przez nieruchomość służebną, niezależnie od tego, czyją staje się własnością.
Lipiec 10, 2014 Istota służebności drogi koniecznej polega na obciążeniu innej nieruchomości poprzez ustanowienie na niej prawa wkraczania na jej teren w celu uzyskania dostępu do drogi publicznej lub budynków gospodarskich. Owa służebność ustanawiana jest jednak za wynagrodzeniem, które ma poniekąd zrekompensować właścicielowi obciążonej nieruchomości ograniczenie w jej korzystaniu. Od czego zależy jego wysokość? Wobec treści art. 145 sąd ma obowiązek orzec o wynagrodzeniu dla właściciela nieruchomości obciążonej z urzędu. Z drugiej strony może on zrzec się tego wynagrodzenia. W razie jednak wyrażenia tylko braku zgody na zaproponowane przez drugą stronę wynagrodzenie, sąd powinien przeprowadzić odpowiednie postępowanie dowodowe. Wynagrodzenie może mieć charakter świadczenia okresowego i jednorazowego. Gdyby ustawodawca zamierzał wprowadzić tylko jedną z w/w postaci, to niewątpliwie musiałoby to znaleźć wyraz w treści art. 145 Wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej (art. 145 i 146 nie podlega zmianie także wówczas, gdy obowiązek jego zapłaty określony został w formie świadczeń okresowych (III CZP 46/86). Wyjątek Zasada ustanawiania wynagrodzenia za ustanowienie służebności doznaje jednak wyjątku, który został wskazany w orzecznictwie Sądu Najwyższego (III CZP 68/70). Ustanawiając drogę konieczną na podstawie art. 145 sąd w szczególnie uzasadnionych wypadkach, ze względu na niewielki obszar nieruchomości obciążonej i konfigurację obu nieruchomości, może zamiast wynagrodzenia pieniężnego ustanowić służebność gruntową na nieruchomości wnioskodawcy, polegającą na korzystaniu z przygranicznego pasa gruntu tej nieruchomości na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości obciążonej drogą konieczną, jeżeli odpowiada to interesowi społeczno-gospodarczemu. Wynagrodzenie Kwestię wynagrodzenia w znaczniej mierze wyklarowało orzecznictwo. Przede wszystkim warto wskazać na orzeczenie Sądu Najwyższego (V CSK 491/12), iż ustawodawca w art. 145 § 1 nie nakazał, jak to uczynił w przypadku służebności przesyłu (art. 3052 § 1 aby wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej było odpowiednie. Posłużył się słowem wynagrodzenie bez przymiotnika „odpowiednie”. Użycie tego przymiotnika oznacza, że przewidziane wynagrodzenie powinno być ustalane każdorazowo indywidualnie i dostosowane do okoliczności istotnych w danej sprawie. W swoim czasie zastanawiano się, jak ma się kwestia poniesienia szkody do wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Przede wszystkim należy wskazać, iż wynagrodzenie ma szerszy zakres aniżeli odszkodowanie. Jednakże powstanie szkody musi być przez sąd brane pod uwagę przy określeniu wysokości wynagrodzenia, choć należy się ono właścicielowi nieruchomości obciążonej także wtedy, gdy żadnej szkody nie poniósł. Owe stanowisko doprecyzował Sąd Najwyższy w orzeczeniu IV CSK 264/09: wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej należy się właścicielowi nieruchomości obciążonej bez względu na poniesienie szkody na skutek ustanowienia służebności i obejmuje wszystkie koszty i nakłady na urządzenie i utrzymanie drogi w zakresie, w jakim uprawniony ze służebności nie ponosi ich bezpośrednio. Wynagrodzenie, o jakim mowa, może także obejmować wyrównanie uszczerbku majątkowego, jaki właściciel nieruchomości obciążonej poniósł na skutek ustanowienia służebności drogowej, jednakże w takim przypadku właściciel nieruchomości obciążonej powinien wykazać, że go poniósł. Warto jednak wskazać nieco inne podejście do obu instytucji. Sąd Najwyższy w orzeczeniu V CSK 3/12 uznał, że wynagrodzenie z art. 145 § 1 jest w istocie – ujmując w uproszczeniu – synonimem odszkodowania, a co za tym idzie, zasądzone przez sąd wynagrodzenie na podstawie tego przepisu nie powinno przenosić wysokości odszkodowania.
Jeżeli sąd dokona zmiany treści Twojej służebności na żądanie właściciela nieruchomości obciążonej to musi przyznać Ci wynagrodzenie Ma ono na celu zrekompensowanie Ci uszczerbku jaki poniesiesz w wyniku dokonanej zmiany. Wysokość tego wynagrodzenia zależeć będzie od rodzaju i rozmiaru uciążliwości, które powstały w
Czy w związku z ustanowieniem przez sąd służebności drogi koniecznej sąd może przyznać wynagrodzenie okresowe (miesięczne) wraz z wynagrodzeniem jednorazowym? Czy są jakieś zasady rządzące tym zagadnieniem (wynagrodzenie jednorazowe, okresowe czy łączone)? Jakieś stanowisko doktryny czy też orzecznictwa? (nazwisko do wiadomości redakcji) Odpowiada Brunon Paul, radca prawny z Krakowa – Służebność drogi koniecznej ustanawiana jest wtedy, gdy nieruchomość nie ma bezpośredniego dostępu do drogi publicznej. Właściciel sąsiedniej działki, która taki dostęp ma, umożliwia wtedy przejście i przejazd przez swoją posesję. Jego działka staje się wtedy nieruchomością obciążoną, a działka, na rzecz której ustanowiono służebność – władnącą. Właściciel nieruchomości obciążonej zawsze ma prawo do wynagrodzenia stanowiącego rodzaj rekompensaty za ograniczenie wykonywania prawa własności. Dodatkowo, jeśli poniósł szkodę, może żądać odszkodowania. Potwierdził to Sąd Najwyższy w postanowieniu z 8 maja 2000 r. (sygn. V CKN 43/2000). Sąsiedzi mogą ustanowić służebność w umowie i dowolnie określić zarówno jej zakres, jak i wysokość oraz sposób wypłaty wynagrodzenia. Właściciel nieruchomości obciążonej może nawet zrzec się wynagrodzenia. Jeśli strony nie są w stanie dojść do porozumienia, sprawę rozstrzyga sąd rejonowy właściwy dla miejsca położenia nieruchomości. Osoba, która składa do sądu wniosek o ustanowienie służebności (zwykle robi to właściciel nieruchomości władnącej), nie ma obowiązku proponować wysokości wynagrodzenia. Jeśli to uczyni, sąd nie będzie ową propozycją związany. Wprawdzie w przepisach nie ma ścisłych wytycznych, jak ustalać wynagrodzenie za służebność, ale w praktyce sądy opierają się na opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego. Koszt jego powołania obciąża wnioskującego o ustanowienie służebności. Obliczając wysokość wynagrodzenia, sąd bierze pod uwagę spadek wartości działki obciążonej i wzrost wartości działki władnącej oraz społeczno-gospodarcze przeznaczenie obu nieruchomości. Wynagrodzenie może być jednorazowe lub okresowe. To drugie płaci się tak długo, jak długo trwa służebność. Wysokość i częstotliwość opłat ustala sąd. Zwykle posiłkuje się przepisami podatkowymi, które przewidują, że roczna wartość służebności wynosi 4 proc. wartości nieruchomości obciążonej. Wynagrodzenie jednorazowe można uiścić w całości albo – np. gdy jest bardzo wysokie – rozłożyć je na raty. Okres spłaty rat nie może być jednak nieograniczony. Nie praktykuje się łączenia wynagrodzenia jednorazowego i okresowego, natomiast można ustalić wynagrodzenie jednorazowe płatne w ratach, z których pierwsza jest wyższa niż pozostałe. Warto wspomnieć, że możliwa jest waloryzacja wynagrodzenia za służebność, gdy następuje tzw. istotna zmiana stosunków. Może to być na przykład zmiana kwalifikacji gruntu z rolnego na budowlany, wzrost wartości nieruchomości czy zmiana siły nabywczej pieniądza (por. uchwała SN z 8 września 1988 r., sygn. III CZP 76/88).
Wartość rozebranego budynku powinna zostać wliczona do wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej. Na ogół powodować to będzie, że wysokość tego wynagrodzenia naruszać będzie interes społeczno-gospodarczy.
Tagi: #prawo-cywilne Na czym polega służebność drogi koniecznej? Kodeks Cywilny obok innych służebności, w art. 145 wprowadza instytucję służebności drogi koniecznej. Instytucję tę wykorzystuje się najczęściej, gdy do jakiejś nieruchomości gruntowej nie ma poprowadzonej drogi, która łączyłaby tę nieruchomość z drogą publiczną. Służebność ta polega na umożliwieniu każdoczesnemu właścicielowi jednej nieruchomości przejazdu czy przechodu przez nieruchomość należącą do innej osoby. Służebność drogi koniecznej charakteryzuje się tym, że może być ona ustanowiona wbrew woli właściciela nieruchomości, przez którą owa droga ma być wytyczona. Jak ustanowić służebność? Prawo przechodu czy przejazdu przez cudzą nieruchomość ustala się zazwyczaj umownie, w drodze porozumienia dwóch właścicieli sąsiadujących nieruchomości. W przypadku jednak ustanowienia służebność drogi koniecznej konieczna jest ingerencja sądu. Sądowy sposób ustanowienia służebności przejazdu jest konieczny ze względu na fakt, iż jest to znacząca ingerencja w prawo własności właściciela nieruchomości, na której ustanawia się tę służebność, a często dzieje się to wyraźnie wbrew woli tegoż właściciela. Jak stanowi art. 145 KC właściciel nieruchomości, który chce uzyskać służebność może wystąpić do sądu z roszczeniem o jej ustanowienie. Aby sąd ustalił ową służebność, koniecznym jest, aby dana nieruchomość nie miała odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub innych należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Ponadto warto zauważyć, że obciążonym służebnością drogi koniecznej może być co do zasady każdy rodzaj nieruchomości, bez względu na to, czy nieruchomość ta jest przedmiotem jedynie prawa własności, czy też użytkowania wieczystego. Wynagrodzenie za służebność drogi koniecznej W związku z tym, że służebność drogi koniecznej w pewnym sensie ogranicza właściciela nieruchomości służebnej w wykonywaniu jego prawa własności, służebność ta ustanawiana jest za odpowiednim wynagrodzeniem. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej najczęściej przybiera formę jednorazowego świadczenia. Oprócz tego sądy ustalają również świadczenia okresowe jako wynagrodzenie za służebność. Co więcej, sądy często przychylają się do wniosków właścicieli nieruchomości służebnych o zmianę wysokości świadczeń okresowych z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Przyjmuje się, że zmiana wysokości świadczeń okresowych jest możliwa ze względu na zmianę stosunków. Podsumowanie Służebność drogi koniecznej służy umożliwieniu pełnego korzystania z nieruchomości władnącej, czyli nieskrępowanemu wykonywaniu prawa własności. Najdalej idącym środkiem ustanowienia prawa przejazdu i przechodu przez cudzą nieruchomość jest postępowanie sądowe o ustalenie tejże służebności nawet wbrew woli właściciela nieruchomości służebnej. Więcej informacji Więcej informacji odnośnie służebności drogi koniecznej możecie Państwo otrzymać w naszej Kancelarii. Zapraszamy do kontaktu bezpośredniego lub telefonicznego pod numerem: +48 882 120 775 celem umówienia wizyty lub porady on-line. Nasz zespół prawników chętnie odpowie Państwu na wszystkie pytania. Autor: Barbara Borucka
Takie samo prawo przysługuje właścicielowi nieruchomości, w razie gdy przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu koniecznej do korzystania z urządzeń, o których mowa. Należy zaznaczyć, że powyższe roszczenia, jako majątkowe, ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat. Ponieważ przepisy o
We wniosku należy podać geodezyjne numery działek, na których znajduje się infrastruktura przesyłowa, i nazwę zakładu, który jest jej właścicielem. Trzeba też udokumentować prawa do gruntu poprzez załączenie odpisu księgi wieczystej. Warto zaproponować też wysokość wynagrodzenia za wykonywanie służebności przesyłu.
. 31pt9mzxvr.pages.dev/93731pt9mzxvr.pages.dev/90531pt9mzxvr.pages.dev/44631pt9mzxvr.pages.dev/41231pt9mzxvr.pages.dev/73731pt9mzxvr.pages.dev/31731pt9mzxvr.pages.dev/24631pt9mzxvr.pages.dev/74831pt9mzxvr.pages.dev/81831pt9mzxvr.pages.dev/44231pt9mzxvr.pages.dev/97731pt9mzxvr.pages.dev/10631pt9mzxvr.pages.dev/13431pt9mzxvr.pages.dev/79931pt9mzxvr.pages.dev/221
wysokość wynagrodzenia za służebność drogi koniecznej
